Zooterapia, czyli rola zwierząt w terapii osoby chorej. Zooterapia to metoda leczenia drogą oddziaływania na pacjenta poprzez obecność zwierzęcia.
Dla każdego człowieka, a w szczególności osoby chorej kontakt ze zwierzęciem jest ogromnie ważny. Dotyk odgrywa bardzo duże znaczenie w procesie leczenia i terapii. Często próg odczuwania u osób chorych jest zaburzony. Jedne potrzebują więcej stymulacji inne są bardziej wrażliwe na bodźce płynnące z zewnątrz. Ale u każdego pacjenta znaczenie dotyku odgrywa kluczową rolę w procesie terapii. Nie ma terapii bez dotyku. Kontakt z lekarzem, terapeutą czy rodzicem zawsze wiąże się z dotykiem. Terapeutą może być również zwierzę. Każde zwierzę to istota żywa, delikatna, ciepła.Można ją dotykać, głaskać, przytulać, brać na ręce czy na kolana, a nawet całować. Łagodne dotykanie, głaskanie i masaż stymuluje wydzielanie endorfin, czyli naturalnych substancji przeciwbólowych.Pobudza także funkcje odpornościowe naszego organizmu i obniża poziom hormonów stresu – kortyzolu i noradrenaliny.
Zwierzęta działają na nas uspokajająco i rozluźniająco dlatego, że przyjmują nas bezkrytycznie takimi jakimi jesteśmy. Czynnik ten odgrywa istotne znaczenie w procesie terapii osób chorych. Pomaga im to zaakceptować siebie, takimi jakie są. Psy, koty, konie czy delfiny zachowują się w sposób naturalny, co pozwala pacjentom również zachowywać się w sposób naturalny i spontaniczny. Innym pozytywnym efektem kontaktu ze zwierzęciem jest radość jaką z niego czerpie osoba chora. Zwierzęta są źródłem dobrego humoru, śmiechu i zabawy. A każdy wie, że śmiech to zdrowie.
Już od wielu lat w Stanach Zjednoczonych przeprowadzane są badania nad rolą zwierząt w procesie terapii i leczenia ludzi chorych.Udowodniono, że obecność psów i kotów ma pozytywny wpływ na psychikę ludzką, powodując odprężenie i poprawę nastroju, co dodatnio wpływa na relacje lekarz-pacjent. Związane jest to z obniżeniem ciśnienia krwi i zwolnieniem akcji serca człowieka. Każdy z nas sam pewnie nieraz doznał uczucia odprężenia głaskając swojego pupila. Istnieją powszechne opinie o leczniczym wpływie kotów, tulących się do ludzi chorych, sprawiając im ulgę. Terapeutyczna rola kota polega na tym, że wokół własnego ciała kot wytwarza neutralną elektrostatycznie dodatnią strefę. Powoduje to u ludzi chorych uczucie ulgi, odprężenia, lepsze samopoczucie oraz polepszenie przebiegu choroby.
Od niedawna w naszym kraju wzrosło zainteresowanie nad wpływem zwierząt na proces zdrowienia osób dotkniętych różnymi zaburzeniami i chorobami. Przede wszystkim kładzie się nacisk na rehabilitację dzieci, z tego względu, że dzieci szybciej niż osoby dorosłe uczą sie nowych umiejętności i szybciej przyzwyczajają się do zmian w swoim otoczeniu. Chciałabym tu podkreślić, że zooterapia odgrywa również istotne znaczenie podczas procesu leczenia osób dorosłych. Wymaga to jedynie innych technik i metod dostosowanych do indywidualnych potrzeb pacjentów.
Wielu ludzi słyszało o hipoterapii, gdzie zwierzęcym terapeutą jest koń. Coraz popularniejsza staje się dogoterapia, czyli oddziaływanie za pomocą psiego terapeuty . Niewiele osób natomiast słyszało o delfinoterapii, podczas której pacjent znajduje sie w bliskim kontakcie z delfinem. „Leczenie” polega tu na wspólnym pływaniu i zabawie z tymi wspaniałymi ssakami.
Należy pamiętać o tym, że obojętnie, czy terapia bedzie odbywała się z udziałem psa, konia czy delfina, zawsze powinna odgrywać ona rolę wspomagania procesu leczenia i rozwoju. Każde z tych zwięrząt jest zdolne do poświęcenia się danej osobie tylko kilkadziesiąt minut (do 1 godziny) w ciągu dnia, natomiast zajęcia terapeutyczne często trwają kilka godzin dziennie. Kontakt ze zwierzętami jest często ogromną motywacją dla dzieci i dorosłych, może również posłuzyc jako nagroda za wykonanie pożądanej, długo wyczekiwanej czynności.